Ngôn ngữ Tiếng Việt
Ngôn ngữ Tiếng Anh
Bệnh đậu mùa khỉ (mpox/monkeypox) không phải là bệnh mới. Virus đậu mùa khỉ được phát hiện lần đầu năm 1958 trên các đàn khỉ nuôi nghiên cứu, và ca nhiễm ở người đầu tiên được ghi nhận năm 1970 tại Cộng hòa Dân chủ Công Gô.
Bệnh đậu mùa khỉ (mpox/monkeypox) không phải là bệnh mới. Virus đậu mùa khỉ được phát hiện lần đầu năm 1958 trên các đàn khỉ nuôi nghiên cứu, và ca nhiễm ở người đầu tiên được ghi nhận năm 1970 tại Cộng hòa Dân chủ Công Gô. Từ đó, bệnh trở thành bệnh lưu hành tại nhiều quốc gia khu vực Trung Phi và Tây Phi.
Người mắc bệnh đậu mùa khỉ thường có các triệu chứng như: sốt, đau đầu, đau cơ, đau lưng, sưng hạch bạch huyết, ớn lạnh, mệt mỏi và phát ban dạng mụn nước xuất hiện trên mặt, trong miệng hoặc nhiều vị trí khác trên cơ thể. Bệnh có thể tự khỏi sau 2–3 tuần nhưng thường nặng hơn ở trẻ em, phụ nữ có thai và người suy giảm miễn dịch.
Tác nhân gây bệnh
Virus gây bệnh đậu mùa khỉ là virus DNA sợi đôi, gồm hai nhánh là nhánh Trung Phi và nhánh Tây Phi; trong đó nhánh Trung Phi gây bệnh nặng hơn và lây lan nhanh hơn. Một số loài động vật có thể mang virus như sóc cây, chuột túi Gambian, động vật linh trưởng..., tuy nhiên ổ chứa chính xác đến nay vẫn chưa được xác định.
Nguồn truyền nhiễm và phương thức lây truyền
Lây từ động vật sang người, hoặc từ người sang người khi tiếp xúc gần.
Lây qua vết thương hở, dịch cơ thể, giọt bắn đường hô hấp và khi chạm vào đồ dùng nhiễm mầm bệnh.
Có thể lây từ mẹ sang thai nhi qua nhau thai hoặc khi tiếp xúc gần trong và sau sinh.
Thời gian ủ bệnh thường 6–13 ngày, có thể 5–21 ngày.
Một số quốc gia khu vực Trung và Tây Phi ghi nhận sự gia tăng số ca bệnh.
Tính cảm nhiễm và miễn dịch
Người chưa từng được tiêm vắc xin đậu mùa đều có nguy cơ mắc bệnh.
Sau khi khỏi bệnh, người bệnh có miễn dịch lâu dài và hiếm khi mắc lại.
Các biện pháp phòng chống dịch
Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố được yêu cầu:
Thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Y tế về giám sát, chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa lây nhiễm bệnh đậu mùa khỉ.
Tăng cường giám sát tại cửa khẩu và cơ sở khám chữa bệnh; lồng ghép giám sát với hoạt động phòng, chống HIV/AIDS, da liễu, phụ khoa.
Tổ chức tập huấn cho nhân viên y tế về giám sát, phòng chống và điều trị bệnh.
Rà soát, cập nhật kế hoạch ứng phó; sẵn sàng thuốc, trang thiết bị, nhân lực và kinh phí để thu dung, điều trị và chống dịch.
Đẩy mạnh truyền thông theo khuyến cáo của Bộ Y tế, đặc biệt cho nhóm nguy cơ cao.
Báo cáo ngay các ca nghi ngờ hoặc mắc bệnh lên hệ thống:
(Điện thoại hỗ trợ: 038 752 5938).
Các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur và bệnh viện tuyến cuối cần:
Theo dõi sát tình hình dịch, phát hiện sớm ca bệnh, chùm ca bệnh và các bất thường.
Sẵn sàng trang thiết bị, sinh phẩm xét nghiệm phục vụ chẩn đoán.
Tập huấn, hỗ trợ địa phương trong giám sát, xử lý ổ dịch, xét nghiệm và điều trị.
Đảm bảo đầy đủ thuốc, thiết bị, nhân lực và kinh phí cho công tác thu dung, điều trị và chống dịch.
Bộ Y tế khuyến cáo người dân chủ động theo dõi sức khỏe, hạn chế tiếp xúc gần với người có triệu chứng nghi ngờ và tuân thủ các biện pháp phòng bệnh để bảo vệ bản thân và cộng đồng.
